Smart contract cho phép người dùng trao đổi tài sản, cổ phiếu, tài sản hoặc bất kỳ thứ gì có giá trị một cách công khai, minh bạch, tránh xảy ra xung đột với các dịch vụ trung gian.
Smart contract là gì?
Định nghĩa Smart contract
Smart contract (tạm dịch: Hợp đồng thông minh) là những hợp đồng kỹ thuật số được lưu trữ và hoạt động trên nền tảng phi tập trung (Blockchain). Hợp đồng này chỉ có giá trị khi các điều khoản, điều kiện xác định trước được đáp ứng.
Smart contract được xem là một tính năng phổ biến nhất liên quan đến công nghệ Blockchain nhờ vào khả năng giảm bớt gánh nặng về chi phí quản trị. Đồng thời, Smart contract cũng cho phép người dùng thực hiện giao dịch đáng tin cậy mà không cần bên thứ ba.
Trên thực tế, Blockchain là một hệ thống phi tập trung có thể tồn tại ở các bên giao dịch nên người dùng không cần trả phí cho người trung gian. Điều này giúp bạn tiết kiệm được khá nhiều tiền của lẫn thời gian. Ngoài ra, Smart contract còn hạn chế tình trạng xung đột, mâu thuẫn giữa các bên.
So với hợp đồng truyền thống, Smart contract nhanh, rẻ và an toàn hơn rất nhiều. Đây chính là lý do vì sao nhiều ngân hàng thậm chí là Chính phủ đang sử dụng chúng.
Lịch sử hình thành Smart contract
Thuật ngữ “smart contract” lần đầu được biết đến vào những năm 90 do Nick Szabo khởi xướng. Thời điểm này, Smart contract đóng vai trò là công cụ chính thức hóa và bảo mật mạng máy tính. Chúng hoạt động bằng cách kết hợp giao thức với giao diện người dùng.
Sau một thời gian phát triển, Smart contract được ứng dụng trong các lĩnh vực liên quan đến thỏa thuận hợp đồng. Điển hình như: xử lý thanh toán, quản lý bản quyền, hệ thống tín dụng,… Tuy nhiên, giai đoạn này chưa phù hợp để thực hiện hóa Smart contract.
Khi “thế giới” tiền ảo bắt đầu thịnh hành, Bitcoin đã tạo tiền đề thiết lập Smart contract trên Blockchain (Smart contract Blockchain). Dù vậy, nền tảng này vẫn chưa đảm bảo đầy đủ tính chất của một bản hợp đồng thông minh. Chỉ đến khi tiền ảo Ethereum phát triển với Smart contract Ethereum xuất hiện, hợp đồng thông minh mới chính thức trở nên phổ biến. Từ đó, người dùng có thêm một phương thức giao dịch hoàn toàn mới.
Cơ chế hoạt động của Smart contract
Smart contract hoạt động tương tự như chiếc máy bán hàng tự động, thực thi những tác vụ đã được lập trình sẵn khi nhu cầu cấp thiết được đáp ứng. Để “kích hoạt” Smart contract, bạn cần thiết lập điều khoản trong hợp đồng theo cơ chế logic, nghĩa là bạn sẽ viết lại chúng bằng ngôn ngữ lập trình.
Những điều khoản này tiếp tục được mã hóa và chuyển vào một khối của Blockchain. Sau đó, Smart contract mới hình thành sẽ được các node đang hoạt động trên nền tảng đó sao chép và phân phối lại.
Khi có lệnh triển khai, Smart contract sẽ triển khai theo đúng điều khoản đã đặt ra. Bên cạnh đó, chúng có khả năng tự kiểm tra quá trình thực hiện điều khoản, cam kết có trong hợp đồng.
Ưu điểm và hạn chế của Smart Contract
Ưu điểm:
- Không bị kiểm soát, ràng buộc bởi những thủ tục hoặc bất kỳ cơ quan quản lý nào
- Được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như: tài chính ngân hàng, bầu cử, tiền điện tử, bất động sản,…
- Đảm bảo tính an toàn và minh bạch giữa các bên tham gia
Hạn chế:
- Tuy độ bảo mật của Smart contract khá cao, nhưng nếu bạn vô tình làm rò rỉ thông tin ra ngoài, bạn phải đối diện với các trường hợp xấu nhất
- Cần đầu tư chi phí cho cơ sở hạ tầng, máy tính chất lượng và những lập trình viên giỏi để triển khai Smart contract
- Nếu có bất kỳ phát sinh không mong muốn, bạn sẽ không được bảo vệ quyền lợi từ chính quyền. Lý do vì pháp luật hiện nay chưa triển khai quản lý Smart contract.
Sử dụng Smart contract mang đến lợi ích gì?
Tốc độ giao dịch nhanh
Smart contract sẽ được thực thi tức thi ngay khi điều kiện giữa các bên được đáp ứng. Vì đây là một dạng hợp đồng kỹ thuật số nên chúng sở hữu tính năng tự động hoàn hảo.
Smart contract không phụ thuộc vào giấy tờ, thủ tục rườm rà, phức tạp. Do đó, bạn sẽ tiết kiệm được khá nhiều thời gian trong quá trình giao dịch. Bên cạnh đó, người dùng có thể khắc phục tình trạng điền sai thông tin như hợp đồng truyền thống.
Độ tin cậy, minh bạch cao
Smart contract hoạt động dựa trên nền tảng phi tập trung Blockchain. Do đó, hợp đồng hoàn toàn không phụ thuộc vào bên thứ ba. Ngoài ra, những bản ghi mã hóa của giao dịch sẽ được chia sẻ cho các bên tham gia. Vì vậy, người dùng có thể yên tâm về lợi ích cá nhân của mình.
Bảo mật ổn định
Những bản ghi trong hệ thống Blockchain đều được mã hóa nên rất khó bị tấn công hoặc xâm nhập bất hợp pháp. Đồng thời, mỗi bản ghi đều kết nối với các bản ghi trước đó trên sổ cái phân tán. Do đó, những “tin tặc” rất khó để thay đổi bản ghi của người dùng.
Tiết kiệm chi phí
Smart contract giảm thiểu các hoạt động tốn kém như: thuê trung gian, chi phí xử lý giao dịch, thủ tục phức tạp,… Điều này giúp người dùng tiết kiệm được một khoản phí lớn trong quá trình giao dịch.
Ứng dụng của Smart contract trong đời sống
Lĩnh vực y tế
Smart contract được ứng dụng vào quá trình quản lý và kiểm soát bệnh án của bệnh nhân. Hồ sơ bệnh lý sau khi được mã hóa sẽ lưu trữ trên nền tảng Blockchain theo một từ khóa riêng và chỉ những người có mã khóa đó mới được quyền truy cập vào hồ sơ.
Bên cạnh đó, những hóa đơn khám, chữa bệnh cũng tự động lưu trữ và chuyển cho phía bảo hiểm. Ngoài ra, Smart contract còn được ứng dụng để: giám sát kết quả xét nghiệm, quản lý thuốc men, nguồn cung y tế,…
Chuỗi cung ứng (Logistics)
Chuỗi cung ứng truyền thống là một quy trình phức tạp và kém hiệu quả. Với Smart contract, các bộ phận có liên quan đều theo dõi được tiến trình làm việc. Nhờ đó, những tác vụ được diễn ra đúng hạn và năng suất hơn. Không những thế, Smart contract làm tăng tính công khai, minh bạch và chống gian lận trong doanh nghiệp.
Bầu cử
Smart contract được ứng dụng trong bầu cử nhằm khắc phục tình trạng gian lận. Những phiếu bầu sẽ an toàn vì chúng đã được mã hóa và bảo vệ bởi sổ cái. Nếu muốn tiếp cận, bạn phải trải qua các bước giải mã cực kỳ phức tạp. Và tất nhiên, hầu như không có ai thoát khỏi “ma trận” được tạo ra trên Blockchain.
Lĩnh vực kinh doanh
Với hệ thống tự động tự động chính xác và minh bạch, Blockchain cung cấp cho người dùng một sổ cái đáng tin cậy. Smart contract giải quyết được các vấn đề mâu thuẫn, bất hòa trong hoạt động kinh doanh, giúp các bên tham gia đảm bảo quyền lợi cá nhân khi giao dịch. Việc quản lý những điều khoản trong hợp đồng cũng dễ dàng và thuận lợi hơn.
Smart contract mang lại tiềm năng vô tận, phù hợp với mọi người dùng trong các lĩnh vực khác nhau. Thời đại số phát triển cũng là lúc doanh nghiệp nên bắt đầu chuyển mình và đổi mới. Sử dụng Smart contract cũng là bước tiến đáng thử dành cho doanh nghiệp của bạn.
Những câu hỏi thường gặp về Smart contract
Điều kiện cần để thực thi Smart contract là gì?
– Các chủ thể của hợp đồng: Để tạo ra bản hợp đồng tất nhiên phải có sự tham gia giữa các chủ thể. Đây là những người có quyền truy cập và giải mã hợp đồng giao dịch
– Điều khoản của hợp đồng: Cả hợp đồng truyền thống lẫn hợp đồng thông minh đều cần có những điều khoản nhất định. Tuy nhiên, điều khoản của Smart contract là một dạng chuỗi các hoạt động. Đồng thời, chúng đều nhận được sự chấp thuận của các bên tham gia.
– Chữ ký điện tử: Đây là các khóa cá nhân của các chủ thể hợp đồng
– Nền tảng phân quyền: Smart contract sau khi ký kết sẽ được tải lên Blockchain. Sau đó, chúng sẽ được phân phối và sao chép bởi các node của nền tảng ấy
Giao dịch qua Smart contract trực tuyến được không?
Tất nhiên là được! Smart contract hỗ trợ ký kết hợp đồng an toàn, nhanh chóng và chính xác dù các bên giao dịch không biết nhau từ trước. Ngoài ra, bạn cũng không cần gặp trực tiếp hay dựa vào trung gian để làm việc với nhau. Chỉ cần một chiếc máy tính có kết nối Internet là bạn có thể ký Smart contract với đối tác của mình.
Smart contract được tạo ra như thế nào?
Smart contract được tạo ra trên hệ thống PC bằng ngôn ngữ lập trình, như: Go, Python, Java, C++,…
Smart contract được ứng dụng trong quản lý doanh nghiệp như thế nào?
Smart contract tạo ra những giá trị hữu ích cho các doanh nghiệp, được sử dụng để thay thế việc trả lương cho nhân viên bằng bảng lương. Smart contract có tính bảo mật và khả năng kiểm soát cao nên việc thanh toán lương trở nên minh bạch hơn.
Mọi thắc mắc và góp ý liên quan, xin vui lòng liên hệ ngay Tino Group để được tư vấn chi tiết hoặc Fanpage để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!
Tinh gọn quy trình – chạm đỉnh doanh thu – Tino Group tự tin đồng hành cùng doanh nghiệp Việt trên hành trình chuyển đổi số!
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN TINO
- Trụ sở chính: L17-11, Tầng 17, Tòa nhà Vincom Center, Số 72 Lê Thánh Tôn, Phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
- Tổng đài miễn phí: 1800 6734
- Email: info@tino.org
- Website: www.tino.org